Spiritualiteit moedigt je aan om van je eigen ervaring te leren. God, als die bestaat, leeft in het innerlijk.
George E. Vailliant
Leven we in angst of in vertrouwen?
Waar zijn we met z’n allen in terecht gekomen! Wat gebeurt er om ons heen, in de wereld, ver weg én nu steeds dichter bij. En wat gebeurt er in onszelf. Hoe verhoudt onze innerlijke wereld zich op dit moment met de wereld waarin we leven. Hoe verhouden we ons met wat we zien gebeuren met de ander. En met wat er gebeurt of zou kunnen gebeuren met onszelf? Leven we in angst of leven we in vertrouwen. Voelen we ons veilig of voelen we ons bedreigd?
Het virus heeft ons in de greep
Laat ik het maar dicht bij mezelf houden en iets delen wat er bij mij gebeurt en wat het met mij doet op dit moment. Want er wordt veel gesproken, gespeculeerd en gediscussieerd over wat, hoe en waarom. Voordat we het in de gaten hebben heeft het virus ons letterlijk en figuurlijk in de greep en lijkt het virus niet alleen ons eigen lichaam aan te vallen, maar besmet het ook de wereld waarin we ons begeven. Alles wordt aangetast. Onze gezondheid, ons sociale leven, onze relaties, ons werk, ons inkomen en onze toekomstverwachtingen. Hoe gaan we daar mee om?
Vertrouwen op iets dat groter is dan onszelf
Wat ik de laatste weken om me heen zie gebeuren in het groot resoneert met ervaringen in mijn eigen leven in het klein. Ik heb in mijn leven een aantal crises meegemaakt, doorstaan en overwonnen. Waaronder een aantal crises veroorzaakt door een virus. De ernstigste crisis was een virus wat mijn lijf en leven letterlijk en figuurlijk lam had gelegd. (Het Guiluime Barré virus) En hoewel het ruim 25 jaar geleden is, brengen de beelden van de ernstige crisis en het virus waar we nu mee te maken hebben, me weer terug naar de ervaringen van angst, verlies van controle, ziekte en pijn. Maar …… ze brengen me ook terug naar de ervaring van overgave, loslaten en vertrouwen op iets dat groter is dan onszelf.
Op de drempel van de dood
De beelden in het nieuws van patiënten, opgenomen op de Intensive Care, omringd door verpleegkundigen en artsen, bijna onzichtbaar door alle beschermende maatregelen, raken me enorm. Niemand wil alleen zijn wanneer hij of zij voor of op de drempel van de dood staat en niet weet wat er gaat gebeuren en het enige wat je kan doen is loslaten en overgeven aan iets wat groter is dan jezelf. En niet alleen aan iets dat groter is dan jezelf maar ook aan de aanwezigheid, betrokkenheid en deskundigheid van de mensen die wel aanwezig kunnen zijn, die de zorg geven die nodig is om de strijd te overwinnen én zonodig los te laten wanneer de dood sterker is dan het leven.
Overgeven aan het leven zelf
Toen ik ziek werd kon ik me daar niet op voorbereiden en was het enige wat ik kon doen, me overgeven aan het leven hoe het zich op dat moment aan mij voltrok. Dat wil niet zeggen dat er geen angst en weerstand was. Dat was er zeker. Maar de ervaring heeft mij geleerd, dat angst en weerstand je op dat moment niet helpen en het proces eerder zwaarder maakt.
Er zijn momenten in het leven waar wij niet over gaan
Ik zou willen dat ik zou kunnen zeggen dat er een moment is geweest waarop ik toen tot het inzicht en besluit ben gekomen waardoor ik me kon overgeven en de angst en weerstand kon loslaten. Het zou een mooi verhaal zijn. Zo ging het niet. Ik moet erkennen dat er helemaal geen inzicht en besluit genomen kón worden door mezelf op dat moment. Het werd genomen. Het was er simpelweg.
Geboren worden en doodgaan is hoe het leven zich door ons voltrekt
Er komt een moment waarop iets wat groter en krachtiger is dan jezelf het overneemt. Je mag het God noemen of iets anders. Het doet er niet toe. Waar het om gaat is dat je het leven mag vertrouwen in haar eigen aanwezigheid. Een aanwezigheid van het leven zelf waarin zowel het begin als het einde, geboren worden en doodgaan besloten liggen.
Het persoonlijke zelf en het Hogere Zelf
De reden dat ik mij persoonlijk en de laatste jaren ook professioneel zo verbonden voel met de Psychosynthese is dat er in de visie van Psychosynthese ruimte is voor dat wat groter is dan onszelf, zonder dat het verbonden is met geloof of religie. Naast het persoonlijke zelf met een persoonlijk lichaam, wat verwikkelt en verstrikt geraakt kan zijn in ziekte en ongemak, is er een hoger Zelf wat én verbonden is met ons persoonlijk leven én met dat wat groter is dan onszelf. Het is het leven zelf waar we allemaal mee verbonden zijn.
Wat als het leven wordt beheerst door angst?
Ik volg de afgelopen periode zoals velen met mij het nieuws en zie hoe iedereen bezig is een manier te vinden om zich te verhouden met een situatie die we niet gewend zijn. Hoe gaan we om met verlies van werk, van inkomen, van gezondheid, van sociale contacten, van overzicht en controle. Tot nu toe leek voor veel mensen alles maakbaar, controleerbaar en beheersbaar. Wat doen we als dat wegvalt? Wat als het leven wordt beheerst door angst?
Houden we vast aan het oude of maken we ruimte voor het nieuwe
Ik hoor een heleboel mensen nu al praten over wat we moeten doen als de crisis over is en wanneer we de draad weer kunnen oppakken van waar we hem hebben moeten loslaten. Tegen al die mensen zou ik uit eigen ervaring willen zeggen: de draad waarvan je dacht dat die er was, die is er niet meer. Ik ben ervan overtuigd dat we zowel in het klein als in het groot, zowel in ons persoonlijk leven als in het maatschappelijk leven, iets hebben los te laten. Iets hebben los te laten en ons durven overgeven aan het onbekende en ruimte maken voor iets nieuws.
Ons Ego houdt niet van verandering
En dat is niet gemakkelijk. Onze persoonlijkheid is gehecht aan stabiliteit en zekerheid en is gewend aan allerlei overlevingsstrategieën om het oude en vertrouwde in stand te houden ook al voldeed dat niet en hield het ons af van werkelijk vrij en voluit te leven. Waar ik in mijn eigen leven en in de praktijk met mijn cliënten elke keer opnieuw bewustzijn probeer naar toe te brengen is onszelf te bevrijden van de verstrikkingen waar we in terecht zijn gekomen. In ditzelfde proces zijn we nu in een veel groter verband terechtgekomen. Het proces van innerlijke groei en bewustwording, van onze innerlijke dynamiek tussen levenslust en doodsangst, tussen afstand en nabijheid, tussen uitreiken en vermijden, tussen vasthouden en loslaten, wordt zichtbaar in dat groter verband, de maatschappij, de wereld.
Het leven zelf
De ervaring in mijn eigen leven heeft geleidt naar een eigen antwoord wat niet in een keer maar in de loop van de tijd geleefd kon worden. Ik kon loslaten wat ik probeerde vast te houden en wist op een gegeven moment dat het oude nooit terug zou komen. Pas toen ik de weerstand tegen het nieuwe onbekende kon loslaten kon het leven verder stromen en kon ik in mijn eigen antwoorden aankomen en ze uiteindelijk gaan leven. Ik had veel verloren maar ook veel gekregen. Daarom ben ik blij dat ik dankbaar terug kan kijken op wat mijn eigen ervaringen me hebben gebracht en hoe ik me vanuit deze ervaring kan verhouden met wat er gebeurt. In mijn geval loslaten én vertrouwen omdat hier iets gaande is wat groter is dan onszelf. Namelijk het leven zelf.
Leren leven met je eigen vragen
Ik heb geen antwoorden op jouw levensvragen en geen oplossing voor jouw persoonlijke of relationele problemen. Het enige wat ik kan doen is beschikbaar zijn op dit moment. Beschikbaar zijn om ruimte te maken voor jou, zodat je je eigen vragen kunt gaan onderzoeken en uiteindelijk je eigen antwoorden kunt gaan leven.
Ik vraag je geduld te hebben met alle onopgeloste vragen in je hart, en te proberen de vragen zelf lief te hebben.
Zoek niet naar antwoorden die niet gegeven kunnen worden, want antwoorden zijn het leven niet. Het gaat erom te leven.
Leef de vragen, misschien leef je dan geleidelijk aan zonder het te merken in de antwoorden.
Rainer Maria Rilke
Ruimte maken voor jouw antwoorden
Wil jij werk maken van het leren leven met de vragen in je eigen leven. Wil je ruimte leren maken zodat er een plek is voor je eigen antwoorden? Voel je dan welkom in de Praktijk voor Psychosynthese Amsterdam.
Online begeleiding en therapie
Op dit moment biedt de praktijk haar diensten alleen aan via CMG CLICKDOC Videoconsult. Hiermee voldoet de praktijk aan de privacy regels van de AVG. Voorlopig tot en met 1 Juni 2020. Je kunt hiervoor via de online agenda van de praktijk meteen een afspraak inplannen. De vergoedingen via de aanvullende verzekering blijven hetzelfde. Op het moment van de afspraak kun je via je computer, tablet of smartphone met een persoonlijke inlogcode toegang krijgen tot de digitale wachtkamer van de Praktijk voor Psychosynthese Amsterdam voor een videoconsult.