Wat is Psychosynthese?
Psychosynthese is een vorm van coaching, counseling of therapie die zowel het lichaam, voelen en denken als het spirituele (je diepere Zijn of Zelf) omvat. In plaats van alleen maar te focussen op problemen, kijken we naar de hele persoon en streven we naar een evenwichtige groei en het steeds meer ontdekken wie je werkelijk bent.
De Italiaanse psychiater Roberto Assagioli begon met de ontwikkeling van psychosynthese in 1910, als een benadering die zowel de psychologie als de spiritualiteit van de mens zou behandelen. Hij zocht naar een systeem met een ontwikkelingsperspectief dat niet alleen de heling van jeugdtrauma’s en de integratie van de persoonlijkheid zou begrijpen, maar ook de spirituele of wat de transpersoonlijke dimensie van de menselijke ervaring wordt genoemd.
John Firman, ‘I’ and Self, 1991
De Kern van Psychosynthese: Het Zelf
In psychosynthese geloven we dat er één fundamentele realiteit is: het Zelf. Dit Zelf is niet iets tastbaars, maar het is wie je werkelijk bent, voorbij alle rollen en maskers die je dagelijks draagt. Het Zelf is zowel leegte als volheid, en het is het fundament van je bestaan. Het universum en alles wat je ervaart, verschijnt in en door dit Zelf.
Hoe Werkt Dit in de Therapie?
De therapie biedt de context waarbinnen de cliënt zijn of haar ware identiteit leert ontdekken. Vaak identificeren we ons met verschillende ‘subpersoonlijkheden’ – dit zijn de verschillende rollen die we spelen en de manieren waarop we ons gedragen in verschillende situaties. Denk aan de perfectionist in je die alles perfect wil doen, of het innerlijke kind dat zich soms onzeker voelt.
Het doel van de therapie is om je bewust te maken van deze subpersoonlijkheden en te begrijpen dat ze slechts een deel van je zijn, niet je hele wezen. Door deze bewustwording kun je jezelf losmaken van deze rollen en meer in contact komen met wie je werkelijk bent.
Disidentificatie: Jezelf Losmaken
Een belangrijk onderdeel van psychosynthese is het proces van ‘disidentificatie’. Dit betekent dat je je niet langer volledig identificeert met je gedachten, gevoelens of je lichaam. Bijvoorbeeld, je bent niet je angst of je boosheid; je hebt deze gevoelens, maar ze definiëren niet wie je bent. Door dit loslaten krijg je meer vrijheid en kun je bewuster kiezen hoe je wilt handelen. “Met andere woorden, ‘ het Ik’ kan ervaren gescheiden te zijn van zowel de wereld van het ‘ lichaam’ als van de wereld van de ‘ geest’. Dit inzicht bracht Assagioli tot deze bekende formulering:” Firman (1991)
Ik heb een lichaam, maar ik ben niet mijn lichaam…. Ik heb emoties, maar ik ben niet mijn emoties…..Ik heb een denkgeest, maar ik ben niet mijn denkgeest….Ik ben een centrum van puur zelfbewustzijn en van wil.
Assagioli 1973, 214-15
Van ‘Ik’ naar ‘Zelf’
In de therapie leer je ook hoe je je kunt losmaken van je identificatie met je lichaam, gevoelens en gedachten. Dit doe je door meditatie en andere oefeningen die je helpen inzien dat deze dingen tijdelijk en veranderlijk zijn. Wat blijft, is je bewustzijn – het deel van jou dat altijd aanwezig is en alles waarneemt. Dit bewustzijn is je ware Zelf.
Het Triphasic Model of Psychospiritual Unfoldment
Een belangrijk concept in psychosynthese is het ‘Triphasic Model of Psychospiritual Unfoldment’ (Driefasenmodel van Psychospirituele Ontwikkeling). Dit model, ontwikkeld door het Institute of Psychosynthesis in Londen, beschrijft drie niveaus van bewustzijn: pre-persoonlijk, persoonlijk en transpersoonlijk. Elk van deze niveaus speelt een rol in onze psychospirituele ontwikkeling en helpt ons om ons ware Zelf te realiseren.
In een volgend blogartikel zal ik dieper ingaan op dit model en uitleggen hoe we dit in de praktijk toepassen om jouw groei en zelfontdekking te bevorderen.
De Rol van de Wil in Psychosynthese
In psychosynthese speelt de wil een cruciale rol. De wil is het vermogen om bewust te kiezen en te handelen vanuit je diepste Zelf. Het proces van disidentificatie bevrijdt de wil, waardoor je niet langer automatisch reageert vanuit oude patronen en rollen, maar kunt handelen vanuit een plek van innerlijke vrijheid en authenticiteit.
Wij worden overheerst door alles waarmee wij ons vereenzelvigen; wij kunnen alles beheersen en controleren, waarmee wij ons niet langer vereenzelvigen. In dit principe ligt het geheim van onze slavernij, respectievelijk onze vrijheid.
Assagioli, Psychosynthese, 1965
De Rol van de Therapeut
Als therapeut streef ik ernaar om zoveel mogelijk vrij te zijn van mijn eigen identificaties en vanuit een zo vrij mogelijke plek aanwezig te kunnen zijn voor mezelf en de cliënt op dat moment. En ik kan je zeggen dat dat niet altijd gemakkelijk is. Ook voor mij is dat dagelijks oefenen. Dit betekent dat ik zoveel mogelijk bewust aanwezig ben, zonder mezelf te identificeren met mijn eigen gedachten en gevoelens. We beginnen daarom elke sessie met een oefening om ‘in te checken’ bij onszelf en bewuste aandacht te brengen naar het proces van dis-identificatie en identificatie. Dit helpt om volledig aanwezig te zijn voor jou als cliënt en je te begeleiden in jouw proces. Zodat we zoveel mogelijk vrij zijn van en vrij zijn tot.
Conclusie
Psychosynthese is een diepgaande therapievorm die je helpt om jezelf te leren kennen in zowel de ‘diepte’ als in de ‘hoogte’ en je los te maken van beperkende rollen en overtuigingen. Het is een reis naar binnen, naar het hart van wie je werkelijk bent. Ben je nieuwsgierig geworden? Ik nodig je graag uit om samen te kijken of Psychosynthese therapie iets voor je kan betekenen.
Voel je vrij om contact met me op te nemen voor meer informatie of om een afspraak te maken.