Beoefening van meditatie
Wanneer we ons werkelijk bewust worden wie en wat we zijn, dan kunnen we met onze wil kiezen waarmee we ons willen identificeren. Hiermee wordt identiteit een keuze.
Assagioli zegt: “Wij zijn een centrum van puur bewustzijn en van wil. Onze persoonlijkheid is het effect van alle bewuste en onbewuste keuzen die we maken in ons leven”
Hij zegt dat de wil een primaire functie is van het zelf (of het ik) en dat ‘we een wil zijn’. Onze wil is geen intellectueel concept maar een persoonlijke ervaring waar we ons bewust van kunnen worden in de beoefening van meditatie.
Meditatie
Ik ben eerlijk gezegd niet echt een liefhebber van meditatie. Dat wil zeggen….ik heb heel lang allerlei vooroordelen en ideeën gehad over meditatie waardoor ik me er nooit echt in heb verdiept, laat staan aan overgegeven. Toen ik mij 20 jaar geleden ging verdiepen in Psychosynthese en Spiritualiteit hoopte ik dat ik geen ‘zweverig’ gedoe zou tegenkomen. Ik was een beetje allergisch voor kaarsen en wierook branden, kruidenthee en rode wollen sokken om te aarden. Ik had allerlei vooroordelen over spiritualiteit, meditatie en mannen met blote voeten in sandalen. Ik kwam uit een Gereformeerd milieu, was erg rationeel ingesteld en rookte nog een pakje shag in twee dagen. Er is veel veranderd sinds die tijd.
Ik ben gestopt met roken 🙂 heb een opleiding in Psychosynthese afgerond en neem elke dinsdagmorgen deel aan een stilte meditatie.
Van vooroordelen naar persoonlijke ervaringen
Ik ben in de loop van de jaren gaan ontdekken dat meditatie niets te maken had met de vooroordelen die ik er op na hield. Gedurende de opleiding en jaren van individuele, groeps- en leertherapie heb ik kennis gemaakt met verschillende meditatieve werkvormen, oefeningen en technieken die ervoor hebben gezorgd dat de vooroordelen en overtuigingen plaats konden maken voor mijn persoonlijke ervaringen.
Wat ik vooral heb geleerd is dat meditatie gaat over ‘aanwezig zijn’ in het hier en nu. Het heeft me geleerd om me steeds meer bewust te worden dat ik niet datgene ben waarmee ik mij heb geïdentificeerd. Ik ben me bewust geworden dat ik me in de loop van mijn leven steeds meer ben gaan vereenzelvigen met mijn persoonlijke verhalen, met mijn belemmeringen, met de ‘diagnoses’ die er in de loop van mijn leven zijn gesteld, met mijn arbeidsongeschiktheid enz…
Het heeft me geleerd om me los te ‘weken’ van deze ervaringen en ruimte te maken voor nieuwe ervaringen zodat ik nieuwe en bewuste keuzen kon maken.
Ik wil je in dit artikel geen ‘les’ geven over de verschillende vormen van meditatie maar uitnodigen om samen te kijken naar de vraag: Wie mediteert nu eigenlijk?
Wie is het die mediteert?
Wanneer ik los kom van alles waar ik mij mee heb vereenzelvigd, van waar ik aan ‘gehecht’ ben geraakt, van mijn gevoelens en gedachten, van alles wat ik doe of juist laat, wat of wie is het dan dat dit waarneemt? Wie ben ik wanneer ik niet mijn gedachten en niet mijn gevoelens en niet mijn lichaam ben?
Terwijl ik dit schrijf komt er opeens vanuit mijn Gereformeerde herinnering de eerste vraag en antwoord uit de Catechismus naar boven: (Of naar beneden 😉 )
Wat is uw enige troost, zowel in leven als in sterven?
Dat ik met lichaam en ziel zowel in leven als in sterven niet mijzelf toebehoor, maar het eigendom ben van mijn getrouwe Heiland Jezus Christus. Hij heeft met zijn kostbaar bloed voor al mijn zonden volkomen voldaan en mij uit alle heerschappij des duivels verlost. Hij waakt met zoveel zorg over mij dat zonder de wil van mijn hemelse Vader geen haar van mijn hoofd kan vallen, ja zelfs dat alle dingen mij tot mijn heil dienen.
Daarom verzekert Hij mij ook door zijn Heilige Geest van het eeuwige leven en maakt mij van harte bereid om voortaan voor Hem te leven.
Een centrum van zuiver bewustzijn én van wilWanneer je deze vraag en dit antwoord vanuit de context van de Psychosynthese zou lezen dan is het eigenlijk een prachtig en verbeeldend antwoord op de vraag die ik stelde: Wie is het die mediteert?
Toch geef ik er de voorkeur aan om het antwoord hier niet te zoeken in de Catechismus maar te zoeken in een ‘nieuwe taal’ waar ik zowel persoonlijk als professioneel steeds meer vertrouwd mee ben geraakt.
Het antwoord in de Catechismus zegt eigenlijk hetzelfde als wat ik me tijdens de dis-identificatie oefening bewust kan worden. Namelijk: dat ik niet mijn gedachten, niet mijn gevoelens en ook niet mijn lichaam ben. Maar dat ik een centrum van zuiver bewustzijn ben. Een centrum van zuiver bewustzijn én van wil.
Wanneer je jezelf de vraag stelt: Wie is het die mediteert? Wie neemt waar wanneer ik los kom van waar ik mij mee heb vereenzelvigd?, dan is het belangrijk je te realiseren dat het antwoord niet intellectueel en rationeel is maar ….een ervaring!
Het antwoord ligt in de ervaring
En dat is persoonlijk. Een dogmatisch antwoord vanuit de Catechismus kan dan een belemmering zijn om je werkelijk over te geven aan een persoonlijke ervaring.
Ik heb zelf veel dogmatisch ‘materiaal’ los moeten laten. Ik heb het niet weggegooid maar losgelaten zodat er ruimte ontstond voor nieuwe bewuste en persoonlijke ervaringen.
Wanneer we ons in de meditatie bewust zijn geworden van onze innerlijke stroom van gedachten, gevoelens en gewaarwordingen, komen we op het punt dat we ons bewust kunnen worden van degene die deze stroom waarneemt. De stille plek in onszelf waar we kunnen rusten in vrede en stilte. De waarnemers positie.
Van binnen naar buiten, van eenheid naar polariteit en veelheid.
Maar zodra we het besluit nemen om in actie te komen en vanuit deze stille plek van binnen weer met onze aandacht naar buiten te komen, zijn we niet meer ‘één’ maar komen we opnieuw in de polariteit en gedifferentieerdheid van de persoonlijkheid en de innerlijke stroom van het leven zoals zich dat door ons heen leeft. Zodra ons bewustzijn manifest wordt, zodra we gaan denken, voelen en handelen, worden we ook begrensd. We begrenzen daarmee het onbegrensde en zuivere bewustzijn in de ‘container’ van onze persoonlijkheid. Met onze wil sturen we onze focus en maken onze keuzen en beslissingen. De energie die we beschikbaar hebben wordt met onze wil op deze manier ‘gedirigeerd’.
Wet van oorzaak en gevolg.
Zodra we denken, voelen of handelen, maken we een beslissing waarin we ons tevens begrenzen. Want we hadden immers ook iets anders kunnen kiezen. Iedere keuze die we maken, iedere gedachte, gevoel of handeling heeft een consequentie. Het brengt ‘energie’ in actie en zet de wet van oorzaak en gevolg in werking. Ik denk niet dat we ons dit ten volle bewust zijn. Het betekent namelijk dat we verantwoordlijk zijn voor wat we denken, voelen en wat we doen.
Maar…..hierin ligt ook onze vrijheid. Want wanneer we zelf verantwoordelijkheid kunnen nemen voor onze gedachten, gevoelens en daden, dan kunnen we immers met ons bewustzijn daar richting aan geven?
Ik realiseer me heel goed dat dit geweldig klinkt maar dat het niet eenvoudig is om dit werkelijk door te laten dringen. Want wees eerlijk…..is het niet confronterend om je te realiseren dat elke gedachte en zelfs elk gevoel iets in werking zet?
Identiteit is een keuze
Wanneer we ons werkelijk bewust worden wie en wat we zijn, dan kunnen met onze wil kiezen waarmee we ons willen identificeren. Hiermee wordt identiteit een keuze.
Assagioli zegt: “Wij zijn een centrum van puur bewustzijn en van wil. Onze persoonlijkheid is het effect van alle bewuste en onbewuste keuzen die we maken in ons leven”
Hij zegt dat de wil een primaire functie is van het zelf (of het ik) en dat ‘we een wil zijn’. Onze wil is geen intellectueel concept maar een persoonlijke ervaring waar we ons bewust van kunnen worden in de beoefening van meditatie. De wil is een dynamische energie die los staat van onze Mind. We gebruiken onze mentale krachten om te reflecteren op onze verschillende keuzen, maar de energie van de wil is niet mentaal.
Bewustzijn en wil zijn onafscheidelijk
In Psychosynthese gaan we uit van een persoonlijk zelf, een transpersoonlijk zelf en een universeel zelf. Van een persoonlijke wil, een transpersoonlijke wil en een universele wil.
In Christelijke termen zou je dit kunnen vergelijken met de drie-eenheid van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. “Uw wil geschiede gelijk in de hemel alzo ook op de aarde” (De persoonlijke, transpersoonlijke en universele wil)
Welke termen je ook gebruikt. Wees jezelf. Identificeer je niet met welk dogma of visie dan ook. Ontdek zelf de verschillende vormen van meditatie en gun jezelf de ervaring van het loskomen van alles waar je je mee hebt geïdentificeerd en wordt vrij! Vrij van en vrij tot.
Wil jij kennis maken met deze vorm van meditatie? Wil jij je bewust worden dat je meer bent dan je gedachten, je gevoelens en je lichaam? Wil jij de waarnemer en de ‘willer’ ontdekken in jezelf?
Wees welkom in de praktijk voor Psychosynthese Amsterdam voor het maken van een afspraak of kom naar de eerstvolgende lezing in de praktijk. Zie voor de eerstvolgende data op de website.
