Vraag me niets,
zeg me niets.
Sla je armen om me heen,
praat niet met me,
hou me stevig vast.Woorden schieten toch te kort,
Uit: Songtekst’ Hou me vast’ van Volumia
als ik m’n hart bij jou uitstort.
Praat niet met me,
hou me stevig vast.
We zijn geen solitaire wezens
Herken je dit? Dat het soms allemaal eventjes teveel wordt, dat je op zoek gaat naar houvast om te kunnen blijven staan waar je staat en te kunnen voelen wat je voelt? Ik denk het wel. Het kan bijna niet anders. Het maakt ons mens. Mensen zijn gemaakt om zich te verbinden en elkaar te ondersteunen. We zijn geen solitaire wezens.
Depressie, Burn-out
Maar soms, soms gebeurt er iets waardoor het voelt alsof je er alleen voor staat, dat er niemand voor je is, niemand je begrijpt. Dat er even geen houvast is, geen controle en geen vertrouwen meer. Dan spreken we van een crisis, een depressie, een burn-out of een verlies van zingeving.
Psychosynthese therapie als houvast
Dit is vaak de aanleiding voor cliënten om op zoek te gaan naar ondersteuning en begeleiding, naar houvast in hun persoonlijk proces van innerlijke groei en bewustwording in periode van onrust en onstabiliteit. Therapie kan dan een mogelijke weg zijn naar herstel van vertrouwen en zingeving. Ik benadruk dat het een mogelijke weg is. Er zijn gelukkig ook andere manieren waarop je houvast kunt ervaren, bijvoorbeeld in vriendschap en relaties. Het liedje van Volumia gaat over het houvast wat je kunt vinden in de vriendschap of relatie met de ander.
Persoonlijk zelf en Hoger Zelf
In de therapie kijken we niet alleen naar het houvast wat je kunt ervaren in relatie met de ander maar ook naar het houvast wat je in jezelf kunt ervaren op zowel het niveau van de persoonlijkheid als op het niveau van de ziel. Innerlijk houvast. Houvast ervaren in iets wat groter is dan jezelf. Iets wat je persoonlijk ik overstijgt. Voor de een verwijst dat naar het Goddelijke, voor de ander is dat de kracht van de natuur. In Psychosynthese gaan we uit van een persoonlijk zelf en een hoger Zelf, een Trans-persoonlijk zelf.
Psychologie van de Ziel
Psychosynthese wordt ook wel de psychologie van de Ziel genoemd of een psychologie van hoop. Het innerlijk houvast wat we kunnen ervaren in ons zelf op het niveau van de Ziel, ons Hogere Zelf, is een krachtige persoonlijke ervaring die naar mijn idee niet kan worden aangeboden of worden aangeleerd. Hij kan wel ‘vrijgemaakt’ worden. Vrijgemaakt van wat je belemmerd in deze persoonlijke ervaring van liefde, hoop en vertrouwen. In Psychosynthese brengen we daar zeker aandacht naar toe in de begeleiding.
External Unifying Centre
Toch wil ik op dit moment de aandacht brengen naar het innerlijk houvast wat je kunt ervaren in het houvast bij de ander. De ander spiegelt dan als het ware het innerlijke houvast in wat je zelf nog niet kunt ervaren. In Psychosynthese termen noemen we dat een ‘External Unifying Center’, wat weer een afspiegeling is van je eigen Internal Unifying Center, het innerlijk Houvast. Een verenigend centrum van puur bewustzijn, liefde en wil, wat alles bijeenhoudt, draagt en verdraagt.
Psychosynthese groepstherapie
Ik deel hier graag een ervaring die we onlangs hadden in de psychosynthese groepstherapie. Ik had de deelnemers gevraagd om met elkaar te delen waar ze op moeilijke momenten in hun leven ‘houvast’ aan ontlenen. Wat me hierin opviel is hoe belangrijk het contact met de ander (de omgeving) is, in het ervaren van houvast.
Een beschikbare ander
Bij iedereen was er wel sprake van een innerlijk houvast maar toch speelde de omgeving, de nabijheid en betrokkenheid van de ander daarin een grote rol om het ook daadwerkelijk te kunnen ervaren. We hebben de ander dus blijkbaar heel erg nodig om het houvast in onszelf te kunnen ervaren. De ander brengt ons als het ware door zijn of haar aanwezigheid bij onze eigen ervaring van houvast. De liefde en betrokkenheid van de ander wekt onze eigen liefde en betrokkenheid.
The individual is never absolutely alone and God (or the spiritual reality) is never purely transcendent, but always in living relationship with the manifestation’
Uit: Psychosynthesis, page 182, Roberto Assagioli
Een arm als teken van houvast
Toen ik een van de deelnemers vroeg wat ze nodig had om uit haar gevoelens van onveiligheid te komen, zei ze: ‘ik wil graag een arm om me heen’. Ik ging naast haar zitten en bood haar, ‘mijn arm’ aan. Waar ze tot dan toe de neiging had in de groep om, wanneer het spannend was, aanwezig te zijn vanuit haar hoofd (denken, controleren, verklaren en redeneren), kon ze zichzelf nu toestaan om te ‘zakken’ naar haar hart en naar haar lichaam.
Stem geven aan je verlangen
De hele groep kon zien en gaf haar ook terug, hoe ze door te vragen naar ‘een arm’ (verbinden met de ander) kon ‘landen’ in zichzelf en van daaruit in de groep. Ze gaf een stem aan haar behoefte aan nabijheid van een betrouwbare en beschikbare ander, in een situatie (delen in de groep) die haar lichaam vanuit oude ervaringsherinneringen had geïnterpreteerd als onveilig. Ik functioneerde op dat moment even als haar External Unifying Centre om haar de gelegenheid te geven om in het hier en nu haar lichaam toe te staan dat nabijheid niet automatisch verbonden is met onveiligheid maar dat het in het hier en nu veilig is.
Een vrij ik en een vrije wil
Het lichaam maakt geen onderscheid tussen oude ervaringsherinneringen van toen en de situatie in het hier en nu. Daar hebben we ons volwassen brein en een vrij ik en een vrij wil voor nodig om dat onderscheid te kunnen maken. En dat is wat we in therapie doen. We brengen de ingebrachte ervaring in een bewuste vertraging zodat we ernaar kunnen kijken en het onderscheid kunnen aanbrengen tussen toen en nu.
Verstoorde relaties en helende relaties
Wat ik hieruit vooral heb geleerd is, dat hoewel we allemaal een innerlijk houvast hebben, we ook de aanwezigheid en beschikbaarheid van de ander nodig hebben om ‘in de relatie’ dit innerlijk houvast te kunnen ervaren. Het is ook in de relatie met de ander (ouders) waar de meeste verstoringen in de vroege ontwikkeling van onze persoonlijkheid is ontstaan. Het is ook in de relatie met de ander waar de heling plaats kan vinden.
Aanwezigheid en beschikbaarheid
Wat mij betreft gaat Psychosynthese therapie hier over. Over aanwezig en beschikbaar zijn voor elkaar. Wil je meer informatie over de aanwezigheid en beschikbaarheid in psychosynthese therapie, zowel individueel als in een groep? Maak dan vrijblijvend een afspraak via de online planner op de website van de praktijk.
