The Self is a synthesis of individuality and universality.
Roger Evans, Triphasic seminar 2024, The Institute of Psychosynthesis
Twee weken geleden woonde ik een seminar bij in Londen, gegeven door Roger Evans, een van de oprichters van het Institute of Psychosynthesis. Het seminar ging over het Drie Fasen Model, dat gebaseerd is op het Ei-diagram van Assagioli. In dit blog wil ik echter een ander belangrijk concept binnen psychosynthese bespreken: Trifocal Vision, de context voor alle Psychosynthese begeleiding.
Dit concept draait om het bieden van een ruimte waarin iemand zijn of haar essentie – het Zelf – kan ervaren en tot uitdrukking kan brengen. Het vraagt van de therapeut om zonder oordeel aanwezig te zijn en een veilige omgeving te creëren. “Holding the Being” is een fundamenteel onderdeel van het werken met cliënten en helpt om iemand werkelijk te zien, op de verschillende niveaus waarop het Zelf zich manifesteert: Ego, Ik en Zelf.
Wat betekent “Holding the Being”? Een Ruimte voor Essentie
“Holding the Being” betekent ruimte maken voor wie iemand in essentie is. Dit doe je door zonder haast of oordeel aanwezig te zijn. Het is een uitnodiging aan de ander om zichzelf te laten zien en te ontdekken wie hij of zij werkelijk is. Cliënten komen vaak met een klacht of probleem waar ze zo snel mogelijk vanaf willen. Als therapeut is het mijn taak om ook stil te staan bij wat zich achter deze klacht mogelijk verschuilt: welke behoefte of verlangen wil gezien en gehoord worden en heeft nog geen ander middel dan zich uit te drukken dan door middel van klachten of problemen? Ik weet inmiddels van mezelf hoelang ik in mijn leven gebukt ging onder vaak onbegrepen en zogenaamde ‘niet objectiveerbare’ klachten. Het lukte me lange tijd niet om wie ik werkelijk was onder ogen te komen en daar ruimte aan te geven. Ik ben daarom ook blij en dankbaar dat ik in het verleden in mijn eigen proces Psychosynthese therapeuten ben tegengekomen die geschoold waren om verder te kijken dan mijn problemen en klachten. Hoe bijzonder is het dat ik nu zelf deze ‘bril’ mag opzetten en mijn cliënten kan bijstaan in hun proces.
De Diepte van Wie We Zijn: Ego, Ik en Zelf
Iedereen heeft een diepere kern, een essentie die altijd aanwezig is, ongeacht wat we meemaken of welke rollen we spelen. Binnen psychosynthese onderscheiden we drie niveaus waarin deze essentie zich uitdrukt:
- Ego – Dit is het deel van ons dat bestaat uit gedachten, emoties en gedragingen. Het Ego helpt ons functioneren in het dagelijks leven, maar kan ook onze verbinding met ons ware Zelf vertroebelen.
- Ik – Het Ik is het bewuste, reflectieve deel van ons. Het stelt ons in staat om na te denken over onze ervaringen en ons gedrag, en om te vragen: “Wat voel ik? Wat wil ik?”
- Zelf – Het Zelf is onze diepste kern, voorbij alle rollen en verhalen. Het is de bron van wie we werkelijk zijn, altijd aanwezig, zelfs als we ons er niet bewust van zijn.
Hoe Het Zelf Zich Manifesteert: Een Metafoor van Licht
Het Zelf is altijd aanwezig, maar drukt zich op verschillende manieren uit, afhankelijk van ons bewustzijnsniveau. Een eenvoudige metafoor kan dit verduidelijken:
- Het Ego is als een lampenkap – het laat licht door, maar kan het ook vervormen of verduisteren.
- Het Ik is de gloeilamp – het punt waar het licht geconcentreerd wordt.
- Het Zelf is het licht zelf – helder en puur, altijd aanwezig, zelfs als het bedekt lijkt.
Hoe meer bewustzijn we ontwikkelen, hoe meer we ons realiseren dat het licht (het Zelf) er altijd is, ongeacht onze omstandigheden.
De kloof tussen wat is en wie je werkelijk bent.
Deze kloof vertegenwoordigt het verschil tussen waar een cliënt zich momenteel bevindt en waar hij of zij het potentieel toe heeft. Dit gat ervaren velen als iets moeilijks, als te pijnlijk om te overbruggen. Echter, ik zie het als een uitdaging. Door samen haalbare stappen te definiëren, kunnen cliënten vooruitgang boeken richting hun eigen unieke potentieel. Het gaat niet om sprongen vooruit maken, maar om het geduldig zetten van voet voor voet op weg naar waar je naar toe wilt bewegen en kijken waar het Ik van de cliënt het meest beschikbaar is om deze stappen bewust te zetten
.
Het overbruggen van de kloof
Het overbruggen van de kloof is zowel een kunst als een vaardigheid. In therapie werk ik nauw samen met mijn cliënten om hen te helpen realistische en betekenisvolle stappen te formuleren. Iedere stap die succesvol wordt genomen, opent de deur naar een nieuw niveau van zelfbewustzijn. Dit proces vraagt om geduld, maar biedt zoveel voldoening wanneer cliënten eigen obstakels beginnen te overwinnen en dichter naar hun ware potentieel groeien.
Holding the Being in de Praktijk
In mijn praktijk gebruik ik vaak beelden, meditatie en visualisatie om cliënten te helpen contact te maken met andere lagen van het bewustzijn en niet alleen het cognitieve brein maar ook het creatieve brein aan te spreken. Bijvoorbeeld, ik vraag hen om een symbool te kiezen dat hun intentie of verlangen voor therapie vertegenwoordigt. Dit helpt hen om voorbij hun gebruikelijke denkpatronen te kijken en toegang te krijgen tot hun creatieve kern.
“Holding the Being” betekent ook dat ik bij de ander aanwezig ben, of ze zich nu vooral identificeren met hun Ego, hun Ik, of al een verbinding ervaren met hun Zelf. Het gaat om samen werken aan het herstellen van deze verbinding, met geduld en zonder oordeel. Dit herstellen van de verbinding met het Zelf vraagt vaak tijd en aandacht. Tijd en aandacht die we vaak niet lijken te hebben in een omgeving (werk/relatie/maatschappij) die steeds meer van ons vraagt. Een tijd die vraagt om snelle antwoorden en snelle oplossingen. Mijn motto is: zo snel als het kan en zo lang als nodig is.
De Waarde van “Holding the Being”
Voor cliënten biedt psychosynthese therapie een kans om zichzelf op een nieuwe manier te zien. Het helpt hen te begrijpen waar ze nu staan en waar ze naartoe kunnen groeien. Dit proces is helend en geeft hoop. Het laat zien dat persoonlijke groei altijd mogelijk is en dat onze essentie ons kan ondersteunen in het leven.
De Trifocal Vision – het vermogen om tegelijkertijd het Ego, Ik en Zelf te zien – is een belangrijk onderdeel van psychosynthese. Het herinnert ons eraan dat elke laag een andere uitdrukking van het Zelf is, afhankelijk van hoe ver ons bewustzijn zich heeft ontwikkeld. Ik hoop dat dit concept je inspireert op jouw reis naar zelfontdekking en groei. Mocht je daar ondersteuning bij willen, voel je dan vrij om contact op te nemen met mijn praktijk. Samen kunnen we onderzoeken of psychosynthese therapie aansluit bij wat jij nodig hebt.
