In short, rage is an ideal energy to fuel any and all methods – from addictions to the survival personality – that serve to protect us from our wounding. Challenge anyone’s addiction or compulsion, or anyone’s survival personality, and you will feel the heat of rage, covertly or overtly expressed. Even the most benign and pleasant personality, when suddenly threatened by the loss of a favorite defensive substance or activity, can suddenly flare with the rage of a wounded spirit.

Uit: The Primal Wound, John Firman ans Ann Gila

(zie voor vertaling einde blog)

Verbergen of zichtbaar zijn

Zo nu en dan wordt ik door het leven zelf behoorlijk uitgedaagd. Daar ontkom je namelijk niet aan wanneer je je niet langer wilt verbergen en terugtrekken maar zichtbaar wilt zijn in wie je bent en wat je wilt. En dat is wat ik wil. Het was zelfs het onderwerp van mijn afstudeerscriptie aan de Psychosynthese Academie.

“Kom maar op ontsteek het licht! Zichtbaar zijn is betrouwbaar, doodeng……en uiteindelijk onvermijdelijk.”

En na het afstuderen houdt dat proces van persoonlijke groei en bewustwording natuurlijk niet op. Ik werk nu twee jaar in de praktijk met cliënten en iedere cliënt nodigt of daagt me op zijn of haar unieke wijze uit om de relatie aan te gaan waarin we beide onze rol hebben en een ruimte creëren waarin we het proces aangaan. Een proces waarin er een constante dynamiek is tussen afstand en nabijheid.

Leren van en aan elkaar

En dat proces is er niet alleen met mijn cliënten maar ook met mijn collega’s tijdens intervisie- en supervisie bijeenkomsten en met medestudenten van de trainingen die ik volg in bij- en nascholing. We groeien met en aan elkaar. En dat voelt als een voorrecht én een uitdaging. Het betekent dat ik elke keer weer mijn eigen kwetsbaarheid, mijn valkuilen, mijn irritaties, mijn angst, mijn projecties onder ogen moet komen. En…..ook mijn kracht mijn verlangen en kwaliteiten.

IoPT opstellen van het verlangen

Onlangs was ik in de gelegenheid mezelf weer eens goed onder ogen te komen, mezelf te ontmoeten, tijdens een ‘Opstelling van het verlangen’ in mijn intervisiegroep met IoPT studenten. Ik formuleerde het volgende verlangen:

Ik wil me verbinden zonder mezelf te verliezen

Opstellen van het verlangen

Het innerlijk archief of database

Terwijl ik de verschillende woorden van de zin van mijn verlangen op een apart papiertje had geschreven en op vilten vloerankers wilde plakken, zag ik meteen dat voor het laatste woord geen geel vierkant (mannelijk) vloeranker meer beschikbaar was maar een roze rond (vrouwelijk) vloeranker moest pakken om de woorden vervolgens een plek te geven in de ruimte. We noemen de vilten matjes of kussentjes die we gebruiken in het systemisch werk vloerankers. Meteen toen ik het roze vloeranker vast hield, het briefje met ‘te verliezen‘ er op plakte en een plek had geven wist ik waar het naar toe ging. Omdat we bij het opstellen van het verlangen een zin formuleren die niet meer bevat dan maximaal zeven woorden, heb ik de laatste twee woorden uit de zin samengevoegd. Toen ik even later zelf de positie innam van dit woord, of eigenlijk de twee woorden, ‘te verliezen‘, was het alsof er in mij een soort innerlijke ‘archivaris’ meteen met een hele stapel ‘dossiers’ aankwam zetten die aan dit woord in deze positie in dit opgestelde verlangen waren gekoppeld.

Het lichaam verzendt en ontvangt net als ons brein data=informatie

Het is elke keer opnieuw bijzonder om te ervaren hoe dit proces van opstellen werkt en het innerlijk landschap van persoonlijke ervaringen en herinneringen vanuit het onbewuste ‘archief’ naar het bewustzijn wordt gehaald. En niet alleen in beelden of gedachten maar vooral in gevoelens en emoties. Het lichaam is hierbij een belangrijke informatiebron. Wanneer je de positie van het woord inneemt resoneer je met de ‘lading’ uit je onbewuste archief. Ons lichaam is net als ons brein een ontvang en verzend station wat data= informatie kan ontvangen en verzenden. Ook iemand anders kan door deze positie in te nemen deze ‘data’ ontvangen wanneer hij of zij daarvoor openstaat.

Het plaatsen van de vilten vloerankers met de afzonderlijke woorden van de zin van het verlangen

Drama als overlevingsstrategie

Het woord, of eigenlijk de woorden ‘te verliezen‘ bracht me meteen bij het aspect van ‘drama’ in mijn leven. Ik was me opeens bewust hoe ik mezelf in mijn leven in verschillende situaties en ervaringen heb verloren in ‘drama’. Met drama bedoel ik in dit artikel; een teveel van, niet in evenwicht of niet in verhouding tot. Ik voelde ook meteen de functie van deze dramatiek. Hoe het als een overleving heeft geprobeerd de verhalen van mijn persoonlijke ervaringen, de onderliggende boosheid, pijn, angst en verdriet te camoufleren. Het roze vilten vloeranker bracht me meteen bij een herinnering aan een prachtig optreden van John van Eerd tijdens het Musical Aword Gala 2010 met het lied “Ik ben wat ik ben”

La Cage aux Folles

Ik heb de musical in 2010 gezien in het theater en herinner me een scene waarin John van Eerd niet als de Madame maar als man en partner aanwezig moet zijn in een hele andere rol. Ze moest daarin even loskomen van haar ‘rol’ als Madame en zonder ‘drama’ aanwezig zijn met wat er is op dat moment. Er werd haar iets afgenomen waar ze haar vertrouwen en veiligheid aan ontleende.

Even the most benign and pleasant personality, when suddenly threatened by the loss of a favorite defensive substance or activity, can suddenly flare with the rage of a wounded spirit.

Uit: The Primal Wound

Drama als middel om liefde en aandacht te krijgen

Wat ik hierin herken is de rol die de dramatiek kan hebben in je leven. Hier wordt dat verbeeldt in de rol van de Madame met veel glitter en glamour, een deel van de persoonlijkheid waar ze zich mee identificeert. Maar drama kan ook betekenen dat de persoonlijke ervaringen en gebeurtenissen in je leven gedramatiseerd worden. Wanneer je niet in staat bent om te voelen en/of te vragen wat je nodig hebt, om jezelf te laten zien in wat je bezig houdt en wat je ervaart in je angst en in je verdriet, in je boosheid, je woede en je teleurstelling of afwijzing. Dan kan het zijn dat je grijpt naar drama. Drama als middel om de aandacht en liefde te krijgen die je als kind zo nodig had en wellicht moest ontberen. Wanneer ik naar het lied luister, hoor ik niet alleen het verdriet en ervaringen met afwijzing maar ook de woede en boosheid komen hier gecamoufleerd naar buiten. Zowel het traumadeel als het overlevingsdeel worden in het lied voor mij zichtbaar en voelbaar. Haar performance heeft een duidelijke functie.

Drama ondermijnt de vitaliteit

Ik kan je zeggen…..ik ben bekend met ‘drama’ in mijn leven. Ik kan nu ook zien dat ik het onbewust heb ingezet als een manier om contact te maken. Om me te verbinden met de ander. Want dat is een groot verlangen….

Ik wil me verbinden zonder mezelf te verliezen.

En dat lukt niet door middel van drama. Ik ben me bewust dat, om me werkelijk te kunnen verbinden met de ander, ik me eerst zal moeten kunnen en willen verbinden met mezelf. Mezelf onder ogen komen in en door het drama heen. En als ik me dan werkelijk zelf onder ogen durf te komen in mijn eenzaamheid, mijn ervaringen met afwijzing, mijn angsten en verlangens, mijn mogelijkheden en beperkingen, mijn kracht en mijn kwetsbaarheid, dan is er geen drama meer nodig om zichtbaar te zijn en contact te maken. Als ik mezelf namelijk accepteer in wie ik ben en zelf verantwoordelijkheid neem voor wat ik wil, hoef ik me niet langer af te splitsen in overleving- en of trauma delen. Deze splitsing ondermijnt de vitaliteit van het lichaam en de persoonlijkheid. Geen wonder dat je daar doodmoe en ziek van wordt!

Mezelf onder ogen komen

In de afgelopen jaren ben ik mezelf in therapie en opleiding behoorlijk tegengekomen en ik ben me bewust geworden dat ik veel woede en boosheid in mijn lichaam heb opgeslagen. Ik heb geleerd me in te houden. Ik ben immers een lief kind! Wanneer deze energie zich echter kan uiten en kan worden losgelaten hoeft het lichaam niet steeds in een overlevingsmodus te blijven staan. Maar dat betekent wel dat ik mezelf onder ogen moet willen en durven komen. Dat ik mezelf leer ontmoeten en leer ontdekken welke emoties, gevoelens, gedachten en overtuigingen er in mezelf aanwezig zijn, hoe dramatiek en lichamelijke klachten daarvan een uiting kunnen zijn. Je kunt je net als mij afvragen hoeveel drama heb ik nog nodig om zichtbaar te zijn in wie ik en wat ik wil.

Wie ben ik en wat wil ik

Het zijn twee belangrijke vragen die gesteld en onderzocht kunnen worden in de Psychosynthesebegeleiding, in de IoPT en de methode van het opstellen van het verlangen. Want wanneer je je niet meer hoeft af te splitsen om te overleven of je aan te passen en steeds meer samen kunt vallen met wie je in werkelijkheid bent, dan heel je jezelf. Dan kun je steeds meer gaan ervaren dat je je kunt verbinden met de ander zonder jezelf te verliezen. Dan neemt je autonomie en zelfstandigheid toe en is het drama niet meer nodig om zichtbaar te zijn.

De praktijk voor Psychosynthese voor ontmoetingen met jezelf

Wil jij net als mij je eigen ‘drama’s’ onder ogen komen en kijken waartoe het dient? De praktijk biedt je een betrouwbare en veilige plek waar we samen het proces aan kunnen gaan om te ontdekken wat jouw verhaal is en wie de belangrijkste rollen spelen in dat verhaal. Vertrouwd raken met de verschillende delen in jezelf zodat je de innerlijke splitsing kunt opheffen omdat de overleving niet meer nodig is.

Je bent van harte welkom om een afspraak te maken voor een kennismakingsgesprek.

Je kunt ook een afspraak maken voor een individuele opstelling van het verlangen.

Om het niet te zwaar te maken sluit ik af met een prachtig lied van Brigitte Kaandorp. Hoe dramatisch wil je het hebben…

Vertaling van de tekst uit The Primal Wound

“Kortom, woede is een ideale energie om ons te voeden – van verslavingen tot en met de overlevingsstrategieën – die ons beschermen tegen onze verwondingen. Daag iemands verslaving of dwangmatig gedrag uit, of iemands overlevingspersoonlijkheid, en je zult de hitte van woede voelen, gecamoufleerd of openlijk uitgedrukt. Zelfs de meest goedaardige en aangename persoonlijkheid, wanneer plotseling bedreigd door het verlies van een favoriet beschermende middel of activiteit, kan plotseling in vuur en vlam geraken door de woede van een verwonde geest.” (vrij vertaald door google Translate en mezelf)