“Het lijkt wel alsof de macht die we symptomen geven, er op zichzelf staande entiteiten van maakt. We moeten ze uit onze geest en ons hart vrijlaten, samen met de energie die in ons zenuwstelsel is gevangen”
Peter A. Levine
Lichaamsgericht coachen & counselen
Een aantal weken geleden ben ik begonnen met een 6-daagse training ‘Lichaamsgericht coachen & counselen’vanuit Psychosynthese. Het is een training die zowel een onderdeel is van de therapeutische leerroute van de beroepsopleiding Transpersoonlijke Psychotherapie als een module die geaccrediteerd is voor nascholing voor coaches, counselors en therapeuten.
Het is niet vanzelfsprekend dat opleidingen voor coaching en counseling ruim aandacht hebben voor lichaamswerk in de begeleiding. Vooral ‘hoofdtypes’ zoals ik hebben de neiging om in de comfort-zone te blijven van het intellect. Op zich is daar niets mis mee en ik ervaar dat ontwikkelde intellect ook als een kwaliteit in mijn werk als counselor.
Symptomen als taal van het lichaam
Ik vindt het geweldig om samen met een cliënt aan het werk te gaan en samen te onderzoeken wat nodig is op dit moment. Samen te onderzoeken wat maakt dat het nodig is om de hulp van een counselor in te schakelen.
En ik moet je eerlijk zeggen dat ik het heel lang heb kunnen redden met de focus op de ontwikkeling van mijn intellect om een goede counselor te zijn. En natuurlijk is er wel aandacht geweest voor het lichaam maar naar mijn idee onvoldoende.
Naast mijn ervaringen met zowel individuele als groepstherapie, opleiding en persoonlijke ontwikkeling merk ik steeds meer hoe belangrijk het is, zowel voor mezelf als voor het werken als counselor met cliënten, dat aandacht voor het lichaam in de begeleiding van het grootste belang is.
Het lichaam heeft een frequentie
Ik merk bijvoorbeeld dat wanneer ik een ‘Hoofdtype’ cliënt ontmoet (en ik trek nu eenmaal de cliënten aan die aansluiten bij waar ik op dit moment ben) dat er dan een onbewuste neiging is om in deze zelfde energie aan te sluiten. Ook daar is nog niets mis mee. Het kan juist fijn zijn om op dezelfde golflengte te kunnen werken.
Maar als counselor en als therapeut moet je op verschillende ‘golflengtes/frequenties’ kunnen werken. Ik cursiveer met opzet het woordje ‘moet’ omdat het kan zijn dat je als therapeut niet op al deze golflengtes wil óf kan werken.
Ik weet inmiddels uit ervaring dat ik ‘hoofdtypes’ aantrek met een verlangen om te ‘zakken’.
Daar ligt dan op dit moment voor mij persoonlijk en als counselor dan ook de grote uitdaging.
Het drieledig brein
Ik ben een goede counselor en cliënten zijn bij mij in goede handen. Én…..ik vind het vaak net zo spannend als de cliënt om uit de comfort-zone van mijn hoofd te zakken naar mijn hart en te luisteren naar de taal van mijn lichaam. Want het lichaam is de plek waar we in de loop van onze persoonlijke ontwikkeling van kind naar volwassene onze ervaringen hebben opgeslagen. Peter Levine beschrijft in zijn boek “De tijger ontwaakt” het ‘drieledig brein’. Wetenschappelijk onderzoek heeft de laatste decennia aangetoond dat er niet alleen een neuraal netwerk is in onze hersenen maar ook in ons fysieke hart en in onze buik.
“Om trauma’s te verwerken moeten we leren vloeiender tussen instinct, emotie en het rationele denken heen en weer te gaan. Als deze drie bronnen met elkaar in harmonie zijn en gewaarwording, gevoel en kenvermogen doorgeven, werkt ons organisme zoals het werd ontworpen.”
Trauma’s
De 6 daagse training maakt veel los. Ik kom bij oude wonden waarvan de littekens nog steeds in mijn lichaam voelbaar zijn. Ik begin steeds meer te begrijpen en belangrijker nog….steeds meer gewaar te worden wat er achter de symptomen die me tot nu toe vergezellen schuil gaat.
Welke macht heb ik aan mijn symptomen gegeven?
In 2008 werd ik door arts van het UWV volledig afgekeurd een één van de diagnoses die werd gesteld was ‘Chronische PTSS’. In de loop van mijn leven hebben de gevolgen van verschillende trauma’s zich opgestapeld en zich ‘genesteld’ in het celgeheugen van mijn lichaam.
Chronische PTSS
Een van de eerste trauma’s die ik me bewust herinner is een operatieve ingreep die ik moest ondergaan in het ziekenhuis toen ik een kleuter was. Ik werd onvoorbereid naar het ziekenhuis gebracht door mijn vader en ik kan me nog steeds het beeld voor ogen halen hoe ik naast hem in de auto zat met mijn hand aan de deurknop van het portier. Ik wist dat er iets spannends ging gebeuren maar ik wist niet wat. Ik wilde onder het rijden het liefste uit de rijdende auto springen. Maar ik bleef rustig zitten. Ik was was immers een lief en braaf jongetje? Mijn moeder was nergens te bekennen. Achteraf bleek zij niet tegen deze spanning opgewassen te zijn om mij als kind hierin op te vangen. Ik werd in het ziekenhuis achtergelaten bij een verpleegkundige die me naar een kamertje bracht. Ik ben in een bed gaan liggen en kan me niet herinneren dat ik echt heb gehuild. De volgende dag herinner ik me alleen de angstige ervaring van het mondkapje met ether wat mij onder narcose of in een roes moest brengen. Ik voelde me verschrikkelijk benauwd maar bleef stil er rustig liggen. Ik kon geen kant op, ik ‘bevroor’.
Vechten, vluchten óf bevriezen
Jaren later toen ik een puber was moesten mijn amandelen geknipt worden. Ik was opeens verschrikkelijk benauwd geworden door een abces in mijn keel. Ik werd met spoed opgenomen en moest eerst een week lang aan de antibiotica om het abces te kalmeren. Tijdens de behandeling kon ik niet verdoofd worden volgens de arts en ik moest in de behandelstoel plaats nemen met mijn knieën tussen zijn knieën geklemd. Een verpleegkundige moest assisteren om mij in een soort wurggreep vast te houden waarbij ze mijn handen op mijn rug moest houden en haar andere hand mijn voorhoofd tegen zich aan drukken. Ik was angstig en benauwd maar kon geen kant op. Ik ‘bevroor’.
Jaren later werd ik met spoed opgenomen in het ziekenhuis met een acute verlamming. Een dag later lag ik aan de beademing. Ik werd verschrikkelijk benauwd maar kon door de verlamming geen kant op. Ik ‘bevroor’.
De ervaring van ‘bevriezen’ en onbeweeglijkheid hebben zich in mijn celgeheugen vastgezet. Er zijn nog steeds regelmatig momenten waarin dit geheugen wordt getriggerd.
De helende reis
De kunst is nu om te leren luisteren naar dit geheugen, naar de taal van het lichaam en te luisteren naar wat er nodig is om de vastgehouden spanning los te laten en ruimte te maken voor ‘ontlading’ , ‘ontdooien’.
Hierin speelt een veilige en vertrouwde relatie met de begeleider en lichaamswerk een belangrijke rol.
Als counselor wordt ik uitgenodigd om te leren vloeiend heen en weer te gaan tussen instinct, emotie en het rationele denken zowel voor mijn eigen helingsproces als voor het helingsproces van de cliënten waar ik mee werk. Want als Psychosynthese counselor ben ik zelf het instrument wat ik inzet in de begeleiding. De cliënt zal zich onbewust afstemmen op de golflengte waar ik wel óf niet vertrouwd mee ben.
De training lichaamswerk is voor mij niet alleen een scholing maar vooral ook een ‘helende reis’.
Ben jij benieuwd naar de rol van lichaamswerk in de Psychosynthese begeleiding? In Oktober 2018 start een nieuwe training aan de Psychosynthese Academie.
Wil jij samen met mij kijken naar welke macht jij jou symptomen hebt gegeven? Of wil jij kijken hoe jij de energie die in jou gevangen zit leren loslaten? En de moed ontwikkelen om te leren voelen?
Weet dan dat je welkom bent in de Praktijk voor Psychosynthese Amsterdam
Joan Borysenko
“Ondanks onze verschillen lijken we allemaal op elkaar. Voorbij identiteit en verlangen bestaat de gemeenschappelijke kern van het zelf – een essentiële menselijkheid wier natuur vrede is, wier uitdrukking gedachte en wier handeling onvoorwaardelijke liefde. Als we ons identificeren met die innerlijk kern, haar respecteren en eren in anderen zowel als in onszelf, ervaren we genezing op elk terrein van het leven.”
Klik hier voor een oefening voor dis-identificatie
