“The human spirit will endure sickness; but a broken spirit …..who can bear?

Proverbs 18:14

Identiteitsontwikkeling

Wanneer je bij Google het woord identiteit intikt is het eerste wat je leest: ‘Identiteit is de eenheid van wezen, volkomen overeenstemming en gelijkheid.’ Je zou dus kunnen zeggen dat bij een gezond ontwikkelde identiteit je zelfbeeld overeenkomt met wie je bent. En om die gezondheid te kunnen ervaren hebben we dus een gezonde identiteitsontwikkeling nodig. En dat is nu precies waar de meeste cliënten die een beroep doen op de hulpverlening mee worstelen. Op de een of andere manier lijkt die ‘eenheid van wezen’ waar sprake van zou zijn bij een gezonde identiteit afwezig. En in de meeste gevallen wordt niet zozeer de afwezigheid van die eenheid en overeenstemming gevoeld maar meer nog de aanwezigheid van de innerlijke verdeeldheid die zich veelal manifesteert in psychosomatische klachten en sociale problemen.

Primal Wound

Met die innerlijke verdeeldheid maakte ik voor het eerst kennis in de Psychosynthese opleiding door het werken met subpersonen. In het therapeutisch jaar van de opleiding kreeg dit werk nog meer verdieping door het werk van John Firman en Ann Gila die deze innerlijke verdeeldheid toeschrijven aan o.a. de eerste ‘primaire’ verwonding die we doormaken bij het ontwikkelen van onze identiteit en persoonlijkheid vanaf onze geboorte die vaak leidt tot psychotrauma, verslaving en verstoringen in de persoonlijke ontwikkeling. “The Primal wound is the result of a violation we all suffer in various ways, beginning in early childhood and continuing throughout life. Because we are treated not as individual, unique human beings but as objects, our intrinsic, authentic sense of self is annihilated.”

Identiteitsgerichte Psychotraumatherapie IoPT

Deze verdieping in de ontwikkeling van de identiteit zet zich in mijn ontwikkeling als therapeut voort in de opleiding ‘Identiteitsgerichte Psychotrauma therapie’ IoPT bij Zielsbelang in Culemborg. Afgelopen weekend was het tweede blok van deze opleiding. Het is een bijzondere ervaring om met collega therapeuten dit leerproces aan te gaan. Het is niet alleen het verdiepen in de hechting- en trauma theorieën maar vooral ook het vertrouwd raken met de dynamiek van de innerlijke verdeeldheid door deze dynamiek op te stellen. In het vorige blog schreef ik al iets over de methode die ingezet kan worden om deze innerlijke verdeeldheid zichtbaar te maken in het bewustzijn van de cliënt. In het volgende blok van de opleiding ben ik in de gelegenheid om met een cliënt uit mijn praktijk onder supervisie van Psychotherapeut en IoPT opleider Walter de Vries, in de groep te werken en een opstelling te doen.

Innerlijke verdeeldheid

In de Praktijk werk ik al met deze innerlijke dynamiek die zich manifesteert in de verschillende subpersonen waar cliënten zich soms wel en vaker niet bewust van zijn. Het werken met de IoPT methode geeft een extra dimensie aan het werken met deze innerlijke dynamiek. In het volgende praktijkvoorbeeld wil ik graag een beeld geven van wat er dan kan gebeuren.

Uit de praktijk

Het voordeel van het werken met een opstelling is dat het ‘het werk’ een helder kader geeft. Dit kader is niet alleen belangrijk voor de cliënt maar zeker ook voor mijzelf als therapeut. Ik vraag de cliënt om een verlangen of vraag te formuleren. Het is belangrijk om hier de tijd voor de nemen en de cliënt daar niet in te sturen. De cliënt neemt daarmee verantwoordelijkheid voor zijn of haar eigen proces. Mijn cliënt vindt het erg lastig om een verlangen te formuleren. Het feit dat het zo lastig is om bij haar eigen verlangen te komen is hier eigenlijk al een belangrijke aanwijzing in het proces. Uiteindelijk heeft ze haar verlangen helder en vraag ik haar om dit verlangen (van maximaal 5 tot 7 woorden en of tekens) op het bord te schrijven. Haar verlangen is: Ik wil voelen dat ik erbij hoor.

Opstellen van het verlangen IoPT

Vervolgens vraag ik haar om elk woord afzonderlijk op een papiertje te schrijven en deze papiertjes vervolgens in de ruimte op te stellen. Ze neemt daar rustig de tijd voor en legt elk papiertje met aandacht in de ruimte. We spreken niet met elkaar en gaan er eerst samen rustig naar kijken. Er ontstaat op dat moment in de ruimte al een bepaalde energie die ik niet kan uitleggen maar die ervaren moet worden. Mijn cliënt is zichtbaar onder de indruk en merkt op dat ze meteen kan zien dat er een soort splitsing zichtbaar is tussen de verschillende delen in ‘het veld’. Ik vraag haar met welk deel, met welk woord, ze graag wil beginnen om te onderzoeken. Ze wil graag beginnen met haar ‘wil’. Ik nodig haar uit om op haar ‘wil’ te gaan staan en alleen maar te ervaren wat er gebeurt. In deze sessie heeft de cliënt ervoor gekozen om zelf te resoneren met het woord. Het is ook mogelijk dat ze mij vraagt om dat te doen.

Opstellen van het verlangen (IoPT)

Het valt mij meteen op dat ze omgekeerd op het papiertje met het woord ‘Wil’ gaat staan. Op elk papiertje is de zogenaamde kijkrichting van het deel aangegeven met een pijltje. Ze gaat dus met haar rug naar de kijkrichting staan en met haar gezicht naar het ‘veld’ wat is opgesteld. Naast haar ligt haar ‘Ik’ en voor haar ligt haar ‘voelen’. Ik vraag haar of het goed is dat ik wat vragen stel. Dat vindt ze prima. Ik vraag haar of ze een mannelijk deel is of een vrouwelijk deel. Ze voelt dat ze een vrouw is. Ze vraagt me of ze met haar rechtervoet op haar ‘ik’ mag gaan staan. Ik zeg dat dat oké is en vraag naar waarom ze dat graag zou willen. Ze geeft aan dat ze met haar rechtervoet als het ware steun zoekt bij haar ‘ik’. Ik vraag verder; is dit deel een deel van jezelf of van iemand anders? Meteen komt er een antwoord. Mijn moeder….zegt ze.

Ik volg op dat moment mijn intuïtie en stel haar voor om ook haar moeder als een deel in het ‘veld’ op te stellen. Ze neemt een papiertje voor haar moeder en legt dit in het ‘veld’. Ze neemt weer plaats op haar ‘wil’ en ik vraag haar of dit iets veranderd. Meteen geeft ze aan dat ze zich ontzettend boos voelt nu haar moeder zo zichtbaar in het veld aanwezig is.

De cliënt neemt zelf verantwoordelijkheid voor het proces

Vanwege de tijd in een ‘normale’ sessie is het niet altijd mogelijk om alle woorden of tekens op te stellen en te onderzoeken. En soms is dat ook niet nodig. Samen met de cliënt kijk ik naar wat zichtbaar wordt en wat er wordt ervaren, en hoe dit zich verhoudt tot het verlangen wat als een soort kader dient. Als de essentie van het verlangen zichtbaar wordt in de opstelling en de ervaring door de cliënt opgenomen kan worden is de opstelling eigenlijk klaar voor dat moment. In deze sessie was eigelijk al heel snel duidelijk hoe de wil van de cliënt verstrikt is met de wil van de moeder. De cliënt geeft nog aan dat ze vanuit haar positie in haar ‘wil’ het eigenlijk al heeft opgegeven. Als de eigen wil en het eigen ik niet vrij zijn, is helder dat de cliënt dus niet vrij is om te voelen dat ze erbij hoort. Het is dan belangrijk om in de therapie verder te werken aan deze verstrikking met de moeder om de eigen wil en het eigen ik weer vrij te maken voor zichzelf. Dat je weer in overeenstemming kunt zijn met jezelf, met wie jij bent en wilt zijn. Dan kan de innerlijke verdeeldheid gezien worden zoals het is en kan het proces van helen plaats vinden. De cliënt wordt zich bewust dat de innerlijke verdeeldheid hoort bij toen en niet meer bij het hier en nu. Een gezonde (geheelde) identiteit hoeft zich niet meer af te splitsen zoals het kind dat vroeger heeft moeten doen om te overleven. Een gezonde identiteit is vrij van en vrij tot.

“Als je sterk van geest bent, blijf je overeind in tijd van ziekte.
Maar als je opgeeft, wie kan jou dan nog helpen?”

Spreuken 18:14

Herken jij dit verstrikt zijn met iets wat niet van jezelf is? Wil jij ook je eigen verlangen onderzoeken en kijken wat jou in dat verlangen belemmerd? In de praktijk voor Psychosynthese ben je van harte welkom om dit te onderzoeken en te kijken hoe je vanuit die innerlijk verdeeldheid kunt toewerken en groeien naar heelheid in je zelf zodat wat je doet overeenkomt met wie je bent. Maak een afspraak voor een kennismakingsgesprek om te kijken of psychosynthese therapie iets voor jou kan betekenen. Je kunt ook een afspraak plannen voor een individuele opstelling IoPT

Nieuwe cliënten voor een therapietraject ontvangen het boek van Vivian Broughton, ‘Stilstaan bij trauma’, Een helder uiteenzetting over het ontstaan van trauma en de traumaverwerkingsmethode van Franz Ruppert.