“With ‘the care that it receives from its mother’ each infant is able to have a personal existence.”

D.W. Winnicott, 1987

Wij zijn gemaakt om ons te verbinden en relaties aan te gaan

Wij mensen leven en ontwikkelen ons bij de gratie van de mogelijkheid om ons te verhouden met onze omgeving. We zijn sociale wezens. We zijn gemaakt om ons te verbinden en relaties aan te gaan. Relaties met onze omgeving, de ander en met onszelf. En we mogen er zelfs vanuit gaan dat deze ‘drive’ om ons te verbinden en een relatie aan te gaan met onze omgeving, al aanwezig is op het moment van de conceptie. De zaadcel en de eicel hebben hier hun eerste ‘date’! Ze proberen zich te nestelen in de baarmoederwand van de aanstaande moeder om vervolgens met haar een relatie aan te gaan.

Onze eerste relatie

Wanneer de aanstaande moeder deze relatie van haar kant kan ‘bevestigen’, kan dit nieuwe leven zich gaan ontwikkelen en vormt zich een nieuwe identiteit. Een identiteit die al begint bij dit eerste begin. Het ons bewust worden van dit vroege begin van deze ontwikkeling, maakt vervolgens dat we ons ook bewust kunnen worden van de enorme implicaties die een verstoring in deze eerste relatie kan hebben én de impact die wij nu als volwassene hebben op het jonge (ook ongeboren) leven van onze kinderen.

Een symbiotische relatie

Onze eigen identiteit en de ontwikkeling van onze persoonlijkheid, heeft zich gevormd en is beïnvloed door deze eerste ervaringen in de relatie met onze moeder. Een relatie die we zijn aangegaan met haar hele wezen. Haar lichaam, haar gevoelens, haar gedachten, haar emoties. Gedurende een lange tijd was deze relatie met onze moeder een ‘symbiotische’ relatie. Samen één. In deze fase is dit jonge leven totaal afhankelijk van de moeder en is het met name de input van de moeder die de relatie bepaalt. Alles wat er op dat moment bij en rondom de moeder speelt, heeft invloed op dit jonge leven. Hier wordt de basis gelegd van wie we worden. Een basis die dus niet begint bij onze geboorte, maar al op het moment van conceptie. Over deze invloed is een prachtige documentaire film In Utero gemaakt die cliënten van de praktijk wordt gevraagd te bekijken. (Ze ontvangen een persoonlijke link.)

“With ‘the care that it receives from its mother’ each infant is able to have a personal existence, and so begins to build up what might be called a continuity of being…..If maternal care is not good enough then the infant does not really come into existence, since there is no continuity of being…”

Winnicott, 1987 Uit: The Primal Wound, John Firman and Ann Gila, 1997

Je bestaanrecht

Als je hebt ervaren dat je gezien bent, gehoord bent, gewenst, geliefd en verzorgd, dan heb je ervaren dat je ‘bestaansrecht’ hebt. Winnicott noemt dit een continuity of being, mogen zijn wie je bent. Het is de bevestiging van je bestaansrecht. Het recht om te leven. Wanneer dit recht om te leven, om te zijn wie je bent, wordt beschadigd of belemmerd, is er sprake van trauma. Leven wordt dan overleven.

De Primal Wound

Bij bijna alle cliënten die ik tegenkom in de praktijk is er sprake van een beschadiging of verwonding van dit ‘bestaansrecht’. Een verwonding die zichtbaar wordt in de relatie die de cliënt heeft met zichzelf of met zijn of haar omgeving. Deze relatie blijkt dan vaak een afspiegeling te zijn van ervaringen in de eigen ontwikkeling als kind. Wat ik dan hoor is bijvoorbeeld: “Ik word niet gehoord”, “Ik word niet gezien”, “Ik doe er niet toe”, “Ik ben niet goed genoeg”, “De ander is belangrijker dan mij”, “Ik voel me afgescheiden, Ik hoor er niet bij”.

IoPT trauma opstellingen

Bij trauma-opstellingen worden de ervaringen met deze verwondingen en de daarop afgestemde overlevingsstrategieën zichtbaar en voelbaar voor de cliënt wanneer hij of zij zichzelf onder ogen komt en zichzelf ontmoet in deze innerlijke verstrikkingen met gevoelens, emoties en gedrag wat het eigen bestaansrecht heeft ondermijnd. Daar waar ze ooit niet gezien en gehoord zijn in wie ze werkelijk zijn, kunnen ze zichzelf nu onder ogen komen en zich bewust worden dat ze zichzelf kunnen aanvaarden en liefdevol betrokken kunnen zijn bij hun gemis en hun verlangen.

Er zijn redenen die de rede niet kent

Wat je als kind toen niet kon, kan je nu als volwassene wel. Bij deze manier van werken gaat het vooral om wat er wordt ervaren in het lichaam. Emoties, gevoelens en gedachten die tot uiting komen in houding en gedrag. Het lichaam heeft de ‘data’ van deze vroege ervaringen opgeslagen en in patronen en emoties vastgelegd. Ik zie dat veel cliënten moeite hebben om hun eigen gevoelens, gedachten of emoties te begrijpen. En dat komt omdat we meestal geen bewuste herinneringen aan deze vroege ervaringen hebben. Het brein is op dat moment nog niet zover ontwikkeld dat het deze ervaringen in herinneringen op kan slaan. Het lichaam kan dat wel. Praten alleen heeft in therapie dan ook geen zin. Blijven praten en willen begrijpen, is vaak een uiting van een overlevingsmechanisme om onszelf in onze eigen verwondingen niet onder ogen te hoeven komen.

Zoeken naar een spiegel

Elk kind heeft de gerechtvaardigde behoefte om door zijn moeder gezien, begrepen, serieus genomen en gerespecteerd te worden. Het moet in de eerste levensweken en -maanden kunnen beschikken over de moeder, het moet haar kunnen gebruiken, door haar weerspiegeld worden. Het mooist kan men dat verduidelijken met een beeld van Winnicott: de moeder kijkt de baby aan die ze in haar armen houdt, de baby kijkt in het gezicht van zijn moeder en vindt zichzelf daarin terug….mits de moeder inderdaad het kleine, unieke, hulpeloze, wezentje aankijkt, en niet haar eigen verwachtingen, angsten, plannen die ze voor het kind smeedt op het kind projecteert. In dat laatste geval ziet het kind in het gezicht van zijn moeder niet zichzelf, maar zijn moeder die in nood verkeert. Zelf wordt het niet gespiegeld, en het zal zijn latere leven tevergeefs naar zo’n spiegel zoeken.

Alice Miller, Het drama van het begaafde kind, 1981

Praktijk voor Psychosynthese Amsterdam

Hoe ben jij gespiegeld in jouw eerste relatie met je moeder of opvoeder? Voel jij je begrepen, serieus genomen en gerespecteerd? Ervaar jij je bestaansrecht in wie je bent en wat je wilt? Ben jij misschien ook nog steeds tevergeefs op zoek naar zo’n spiegel die je jouw gemis en verlangens spiegelen?

Ik nodig je van harte uit om jezelf onder ogen te komen en jezelf te ontmoeten op een veilige en betrouwbare wijze in de praktijk voor Psychosynthese Amsterdam. Dat kan zowel online als (beperkt) in de praktijk. Voel je vrij om een afspraak te maken voor een kennismakingsgesprek voor Psychosynthese begeleiding en/of het onderzoeken van je eigen trauma biografie in een individuele opstelling.